1399/05/04

بازیافت زباله و راهنمای تفکیک آن‌ها

تفکیک زباله و بازیافت در سال‌های اخیر اهمیت زیادی پیدا کرده و بیشتر از همیشه روی آن تاکید می‌شود. اگر شهروند مسئولیت‌پذیری هستید و به محیط زیست اهمیت می‌دهید، تفکیک زباله و بازیافت را باید جدی بگیرید. اولین قدم برای بازیافت زباله را می‌توانید از داخل خانه خود بردارید. تفکیک زباله در منزل، کمک زیادی به افزایش سرعت روند بازیافت می‌کند و کار مراکز بازیافت را ساده‌تر خواهد کرد.

زباله و اهمیت بازیافت آن

زباله، اشیا و موادی است که دیگر مورد استفاده قرار نمی‌گیرند و بدون استفاده هستند. زباله هر چیزی است که بعد از استفاده اولیه، دور انداخته می‌شود یا ارزش اولیه را ندارد.

افزایش حجم زباله آسیب‌های زیادی برای محیط زیست دارد. به همین دلیل، بازیافت، راه حل این مشکل است و علاوه بر کاهش حجم زباله، مزایای دیگری هم دارد که در ادامه به آن اشاره می‌کنیم:

اهمیت بازیافت زباله

بازیافت یکی از بهترین روش‌ها برای این است که تاثیر مثبتی بر دنیایی که در آن زندگی می‌کنید داشته باشید. تفکیک زباله و بازیافت، هم برای خود ما و هم برای محیط طبیعی اطراف‌مان اهمیت دارد. برای بازیافت باید سرعت عمل داشته باشیم چرا که زباله‌های تولیدی، روز به روز در حال افزایش است.

حجم زباله‌هایی که تولید می‌کنید به طور دائم در حال افزایش است چون:

• افزایش ثروت به این معنا است که مردم می‌توانند محصولات بیشتری بخرند و خرید محصولات بیشتر به معنای تولید زباله بیشتر است.
• افزایش جمعیت به این معنا است که افراد بیشتری روی زمین زندگی می‌کنند و در حال تولید زباله هستند.
• بسته‌بندی‌های جدید و محصولات فناوری دائما در حال پیشرفت هستند. بسیاری از این محصولات از متریال‌هایی تهیه می‌شوند که زیست تجزیه پذیر نیستند.
• تغییر سبک زندگی از جمله خوردن فست فود به این معنا است که ما هر روز زباله‌های بیشتری را تولید می‌کنیم که زیست تجزیه پذیر نیستند.

اهمیت زیست محیطی بازیافت

چون زباله بازیافتی تاثیرات منفی زیادی روی محیط زیست دارد، تفکیک زباله و بازیافت اهمیت زیادی پیدا کرده است. به دلایل زیر باید برای حفظ طبیعت و محیط زیست، به بازیافت توجه کنیم:

• از خاک‌چال‌هایی که محل دفن و انباشت زباله هستند، مواد شیمیایی خطرناک و گازهای گلخانه‌ای آزاد می‌شود. بازیافت کمک می‌کند که تعداد و وسعت این خاک‌چال‌ها کم شود و آلودگی ناشی از آنها نیز کاهش پیدا کند.
• نابودی زیستگاه‌ها و گرمایش جهانی، برخی از تاثیرات ناشی از قطع درختان جنگلی و جنگل زدایی است. تفکیک زباله و بازیافت، نیاز به مواد اولیه خام را کاهش می‌دهد در نتیجه از جنگل‌ها حفاظت می‌شود.
• برای تولید محصولات از مواد خام، به انرژی زیادی نیاز است. بازیافت کردن، انرژی کمتری مصرف می‌کند در نتیجه به حفظ منابع طبیعی کمک می‌کند.

اهمیت تفکیک زباله و بازیافت برای مردم

بازیافت برای همه شهرهای دنیا و برای همه ساکنان آنها اهمیت دارد.

خاک‌چال‌ها روز‌به روز پر می‌شوند و دیگری فضایی برای اضافه کردن آنها وجود ندارد.

بازیافت باعث کاهش مخارج اقتصادی یک کشور می‌شود. تولید محصولات از مواد اولیه خام، هزینه زیادی دارد. در حالی که با هزینه کمتر و با مواد بازیافتی، قابل انجام است.

تفکیک زباله و بازیافت، منابع طبیعی را برای نسل‌های آینده حفظ می‌کند، نیاز به مواد اولیه خام را کاهش می‌دهد، انرژی را ذخیره می‌کند و به همین دلیل طبیعت و محیط زیست را برای آینده نگه می‌دارد.

تاریخچه بازیافت زباله

بازیافت در طول تاریخ به شکل‌های مختلفی انجام شده است. مثلا در دوران روم باستان، رومیان سکه‌های برنزی را آب ‌می‌کردند و از آن تندیس می‌ساختند. اولین بازیافت کاغذ در سال ۱۰۳۱ در ژاپن انجام شده است. بازیافت در دهه ۱۹۰۰ میلادی به خصوص در زمان جنگ جهانی اول و دوم، اهمیت بیشتری پیدا کرده بود چرا که هیچ چیزی به راحتی در دسترس مردم نبود.

شکل مدرن بازیافت در دهه ۱۹۶۰ میلادی آغاز شد وقتی شرکت‌های ارائه کننده نوشیدنی در ازای برگرداندن بطری‌های شیشه‌ای، بخشی از پول مشتری را پس می‌دادند. به مرور زمان بازیافت مواد گسترش یافت و در همه جای دنیا رواج پیدا کرد.

انواع زباله و راهنمای تفکیک زباله و بازیافت

بسیاری از خانواده‌ها همه زباله‌های خود را در یک سطل می‌ریزند و بیرون می‌گذارند. همه ما حداقل یک بار این کار را انجام داده‌ایم. ولی این روش، بدترین روش برای دور کردن زباله است. زباله‌هایی که به این شکل دور می‌ریزید همگی به خاک‌چال‌ها فرستاده می‌شوند که تاثیرات بسیار مخربی بر محیط زیست دارد. بهترین روش، تفکیک زباله است.

تفکیک زباله از منزل آغاز می‌شود. برای اینکه بتوانید زباله‌ها را تفکیک کنید باید انواع زباله را بشناسید و آنها را جدا از هم نگهداری کنید و در اولین فرصت به دست مراکز بازیافت برسانید.

۱. پسماند مایع

پسماند مایع یا انواع زباله تر معمولا هم در پسماند خانگی پیدا می‌شود و هم در پسماند صنعتی. این نوع زباله حاوی آب آلوده، مایعات ارگانیک، آب حاصل از شست و شو، مواد شوینده و حتی آب باران است.

۲. زباله جامد و قابل بازیافت

زباله‌های قابل بازیافت شامل همه محصولات دورریختنی است که می‌توان آنها را به محصولات دیگری تبدیل کرد که دوباره قابل استفاده باشند. زباله‌های جامدی مثل کاغذ، فلز، لوازم منزل و زباله‌های ارگانیک، همگی می‌توانند قابل بازیافت باشند.

به جای ریختن این زباله ها در کنار سایر زباله‌های عادی، در نهایت به خاک‌چال‌ها منتقل می‌شوند. بنابراین با تفکیک زباله می‌توانید آنها را به دست مراکز بازیافت برسانید.

زباله جامد شامل انواع موادی است که در خانه پیدا می‌شوند. البته در صنعت هم زباله جامد وجود دارد. زباله جامد معمولا در چند دسته بندی زیر جای می‌گیرد:

زباله پلاستیکی

این زباله‌ها شامل کیسه‌های پلاستیکی، ظروف، بطری‌ها و بسیاری از محصولات دیگری است که در خانه به شکل روزانه به زباله‌های شما اضافه می‌شوند. پلاستیک، زیست تجدید پذیر نیست ولی بیشتر انواع پلاستیک‌ها قابل بازیافت هستند. پلاستیک‌ها را نباید با سایر زباله‌های عادی در یکجا قرار دهید. پلاستیک باید تفکیک شود و در سطلی جداگانه قرار بگیرد.

زباله کاغذی و مقوایی

این زباله شامل انواع کاغذهای بسته بندی، روزنامه‌ها، مقوا و سایر محصولات است. کاغذ به راحتی بازیافت می‌شود به همین دلیل حتما آن را از سایر انواع زباله جدا کنید. البته برخی از انواع کاغذها قابل بازیافت نیستند مثلا کاغذهایی که به مواد نفتی مثلا رنگ آغشته هستند. اگر در مورد آنها شک دارید، کاغذ را دور نیاندازید. در مراکز بازیافت، کاغذهای نامناسب را جدا می‌کنند.

قوطی‌ها و فلزات

انواع قوطی‌ها و فلزات در گوشه و کنار خانه ما پیدا می‌شوند. بیشتر فلزات قابل بازیافت هستند. قوطی‌ها و ظروف و قطعات فلزی را جدا کنید و در سطلی مجزا نگهداری کنید. قوطی‌ها را بشویید و بعد در سطل بازیافت بگذارید.

شیشه و سرامیک

شیشه و سرامیک هم به راحتی بازیافت می‌شوند. شیشه‌های مربا، ترشی و انواع مواد غذایی و بطری شربت ها و… را بشویید و در سطل مخصوص بازیافت نگهداری کنید.

۳. زباله ارگانیک

زباله ارگانیک یکی دیگر از انواع زباله‌هایی است که در خانه تولید می‌شود. تمام پسماندهای غذایی، پسماندهای باغی، کودهای کشاورزی و گوشت‌های فاسد شده در دسته زباله‌های ارگانیک قرار می‌گیرند. به مرور زمان، زباله‌های ارگانیک توسط میکروارگانیسم‌ها به کود تبدیل می‌شوند. ولی این مساله باعث نمی‌شود که این زباله‌ها را هر جایی که خواستید انباشته کنید.

زباله‌های ارگانیک در خاک‌چال‌ها گاز متان تولید می‌کنند به همین دلیل نباید آنها را با سایر زباله‌ها دور بریزید. از شرکت‌های بازیافت، کیسه‌های زباله مخصوص جمع‌آوری آنها را تهیه کنید و بعد از جمع‌آوری زباله، آنها را تحویل دهید.

۴. زباله‌های خطرناک

زباله‌های خطرناک شامل همه زباله‌هایی است که قابل اشتعال، سمی، خورنده و واکنش‌پذیر هستند. این زباله‌ها هم برای افراد و هم برای محیط زیست خطرآفرین هستند. به همین دلیل آنها را باید با دقت تفکیک کنید و جدا از سایر زباله‌ها به مراکز بازیافت و مدیریت پسماند از جمله جاروب تحویل دهید.

5. زباله‌های بیمارستانی

زباله‌های بیمارستانی شامل انواع داروهایی است که منقضی شده‌اند. یا حتی موادی مثل ضدعفونی‌کننده‌های مخصوص زخم، اشیایی مثل سرنگ و… این قبیل زباله‌ها را باید در کیسه‌های جداگانه جمع آوری کنید. مطمئن شوید که درب بطری‌ها کاملا بسته است و مواد داخل آن بیرون نمی‌ریزد. داروها را داخل فاضلاب نریزید و آنها را به فرد دیگری ندهید.

6. زباله‌های زیست تجزیه پذیر

این زباله‌ها شامل یاقی مانده سبزیجات و میوه‌ها، پوست تخم مرغ، بسته بندی‌های بیوپلیمری و هر آن چیزی است که ریشه طبیعی دارد. از این زباله‌ها کمپوست تهیه می‌شود. بنابراین می‌توانید آنها را هم جداگانه جمع آوری کنید یا در خانه کمپوست تهیه کنید. زباله‌هایی مثل باقی مانده محصولات لبنی و محصولات پروتئینی برای درست کردن کمپوست مناسب نیستند چون در مراحل تولید آن، بوی نامطبوعی ایجاد می‌کنند.

از دیگر انواع زباله‌ها که در طول روز در خانه تولید می‌شود به این موارد اشاره کرد:

اشیای قابل استفاده مجدد

بعضی از دورریختنی‌های ما باز هم قابل استفاده هستند. به جای اینکه آنها را در سطل زباله بیاندازید، می‌توانید به افراد دیگر ببخشید تا استفاده کنند. مثلا لباس و کفش، کیف و حتی لوازم منزل. می‌توانید این وسایل را به خیریه‌ها ببخشید یا به دوست و آشنایی که فکر می‌کنید به آن نیاز دارد. پتوهای قدیمی و لباس‌های مستعمل در پناهگاه‌های حیوانات نیز قابل استفاده هستند.

زباله‌های حجیم و ساختمانی

این قبیل زباله‌های حجیم که ممکن است وسایل شکسته منزل و زباله‌های ساختمانی باشند، باید کاملا جداگانه توسط شرکت‌های مخصوص، دفن شوند. هرگز زباله‌های ساختمانی را در بیابان‌ها و طبیعت رها نکنید.

زباله‌هایی که قابل بازیافت نیستند

برخی از انواع زباله‌ها در دسته‌بندی‌های بالا قرار نمی‌گیرند. این زباله‌ها نیازی به تفکیک ندارند و می‌توانید در سطل‌های عادی بریزید. این زباله‌های به جایگاه‌های مخصوص منتقل می‌شوند و بدون بازیافت، دفع می‌شوند.