1399/05/05

راهنمای تفکیک زباله خانگی ؛ روش‌های تفکیک زباله و بازیافت در خانه

تفکیک زباله در منزل کار بسیار آسانی است و نیاز به دانش و مهارت خاصی ندارد. برای تفکیک زباله در منزل باید دسته‌بندی زباله‌های خشک و تر را بشناسیم و طبق دستوراتی که شهرداری یا ارگان‌ مرتبط با جمع‌آوری زباله‌های شهری از ما می‌خواهند عمل کنیم. شاید هنوز عده‌ای روش‌های تفکیک زباله در خانه یا همان تفکیک زباله خانگی را بلد نباشند و ندانند که این کار به چه شکل انجام می‌شود. این مطلب را به عنوان راهنمای تفکیک زباله خانگی بخوانید و برای کمک به شهرداری و مهم‌تر از آن، حفظ محیط زیست خود به آن عمل کنید.

چرا بازیافت زباله اهمیت دارد؟

بازیافت؛ به عنوان مهم‌ترین مفهوم در مدیریت پسماند، نسبت به دهه‌های گذشته از حساسیت و اهمیت بسیار بیشتری برخوردار شده است که علت اصلی این موضوع هم بحران افزایش زباله به ویژه در جوامع شهری است. بازیافت زباله علاوه‌ بر بهبود شرایط بهداشتی و زیست‌ محیطی و جلوگیری از هدر رفتن منابع، نقش مهمی در بهبود اقتصاد جوامع دارد تا جایی که به آن «طلای کثیف» گفته می‌شود.

با توجه به اینکه منشا مواد بازیافتی بیشتر منازل مسکونی و صنایع است، طرح‌های تفکیکی از مبدا جایگاه مهمی در میان طرح‌های دیگر شهرداری‌ها دارد. یکی از بزرگ‌ترین مشکلات امروزی جوامع، حجم بسیار زیاد زباله است. تولید زباله خشک از رشد شهرنشینی در جهان پیشی گرفته است. هرچند بسیاری از کشورها به دنبال راه‌هایی جهت کاهش زباله هستند اما مقدار زباله‌های تولیدی بر روی زمین هر سال رو به افزایش است.

به‌ طور متوسط سالانه در حدود 67 میلیون و 744 هزار تن زباله خشک تولید می‌شود. مقدار زباله‌های خشک شهری در جهان بیش از 3/1 هزار میلیارد تن در سال تخمین زده شده است و این مقدار در سال 2025 به 2/2 هزار میلیارد تن خواهد رسید.

اگر تولید زباله با همین سرعت ادامه یابد، مدت زیادی طول نمی‌کشد که محلی برای دفن زباله باقی نخواهد ماند و این به معنی وقوع یک بحران جدی در زندگی شهری است.

هر شهروند با تولید یک گرم زباله بار مالی مشخصی را به جامعه تحمیل می‌کند. زباله‌هایی که مدیریت شهری برای جمع‌آوری آن‌ها باید مبالغ سنگینی را هزینه کند. امروزه در اکثر کشورهای توسعه ‌یافته حفظ محیط زیست جزیی از فرهنگ عمومی است. در این کشورها زباله یک منبع ثروت عمومی تلقی می‌شود و موجب کاهش تولید سرانه زباله در این کشورها شده است.

یکی از راه‌های موثر در مقابله با بحران ازدیاد زباله، بازیافت است. بازیافت مهم‌ترین مفهوم در مدیریت پسماند و گامی سبز در جهت توسعه پایدار برای کشورها است.

روش ‌های تفکیک زباله از مبدا توسط شهرداری‌ها

بهترین شکل بازیافت زباله، تفکیک از مبدا است. با توجه به اینکه منشا مواد بازیافتی بیشتر منازل مسکونی و صنایع هستند، اجرای طرح‌های تفکیک زباله از مبدا توسط خانوارها اهمیت بسیار زیادی پیدا می‌کند.

به طور کلی تفکیک زباله در مبدا یکی از مسائل چالش برانگیز در کشورهای توسعه یافته است که در چند دهه اخیر مورد توجه قرار گرفته است. محدودیت‌های زمین برای دفن پسماندها در شهر تهران و در بسیاری از شهرهای کشور اهمیت پرداختن به موضوع تفکیک را دو چندان می‌کند.

در سراسر جهان روش‌ها و برنامه‌های بسیاری جهت تشویق مردم به تفکیک زباله وجود دارد. برنامه‌ریزی، طراحی مناسب سایت‌های جمع‌آوری زباله و آگاهی از تکنولوژی‌های مدیریتی زباله می‌تواند به اجرای این برنامه‌ها کمک کند.

• جمع‌آوری زباله از در منزل: در این روش جمع ‌آوری زباله توسط ماشین‌های مخصوص از در منزل صورت می‌گیرد.
• ارائه ظروف مخصوص در رنگ‌های متفاوت: در این روش ظروفی در سه رنگ جهت تفکیک زباله‌های تر، خشک و کاغذ در اختیار شهروندان قرار می‌گیرد.
• ارائه کیسه با رنگ‌های مختلف یا کیسه‌های برچسب‌دار: کیسه‌هایی با رنگ یا برچسب‌های متفاوت که هر کدام جهت جمع‌آوری نوع خاصی از زباله کاربرد دارند در اختیار شهروندان قرار می‌گیرد.
• قرار دادن ظروف مخصوص (سطل‌های عمومی) در نقاط پرتردد: ظروف و سطل‌هایی در اندازه‌های مشخص و رنگ‌های متفاوت در نقاط پرتردد قرار داده می‌شود.
• قرار دادن ایستگاه‌های مخصوص چندمنظوره یا تک ‌منظوره (کاغذ): شهروندان در این ایستگاه‌ها می‌توانند خود به تفکیک زباله بپردازند یا زباله‌هایی مثل کاغذ که قبلا تفکیک کرده‌اند را در مکان مخصوص خود قرار دهند.
• اجرای طرح‌های تشویقی: خرید زباله تفکیکی، ارایه بن کتاب یا کالا و غیره. خرید زباله تفکیکی یکی از روش‌های تشویقی برای تفکیک زباله است که جاروب یکی از شرکت‌های فعال این حوزه است.

راهنمای تفکیک زباله خانگی

تفکیک زباله در خانه کار پیچیده و سختی نیست. تنها کافی است به جای یک سطل زباله، دو یا سه سطل زباله در خانه داشته باشید و به جای ریختن تمام زباله‌ها در سطل، آن‌ها را از اول جدا کنید؛ یک سطل مخصوص زباله‌های خشک، یک سطل مخصوص زباله‌های تر و یک سطل هم برای مقوا و کاغذها. با همین کار ساده توانسته‌اید فرآیند تفکیک زباله در منزل را انجام دهید.

زباله‌های خشک

زباله‌های خشک دسته‌بندی‌های مختلفی دارند. مثلا کاغذها و مقواها از دسته‌های اصلی زباله‌های خشک هستند، اما بهتر است برای کمک به بازیافت آن‌ها در جهت حفاظت از محیط زیست، برای کاغذها سطل جداگانه‌ای در نظر گرفته شود.

• پلاستیک‌ها دومین گروه از زباله‌های خشک هستند که شامل ظروف پلاستیکی، کیسه‌ها و ساخته‌های پلاستیکی می‌شوند. اسباب‌بازی‌های پلاستیکی هم در این گروه قرار می‌گیرند.
• فلزات سومین گروه گسترده‌ زباله‌های خشک هستند؛ از قوطی‌های کنسرو و رب گرفته تا لوله‌ها و شیرآلات و قابلمه‌ها.
• گروه‌ بعدی مربوط به ساخته‌های شیشه‌ای و شکستنی است؛ ظروف چینی، شیشه‌های پنجره، لامپ‌ها و لامپ‌های مهتابی و هرگونه وسیله‌ای از این جنس در گروه زباله‌های خشک شیشه‌ای قرار می‌گیرند.
• چرم‌ها و انواع منسوجات در گروه‌ زباله‌های خشک قرار می‌گیرند. این دسته شامل لباس، کیف،کفش، کمربند، لوازم و وسایل چرمی و از این قبیل می‌شود.
• چوب‌ها و ساخته‌های چوبی و هر وسیله‌ای که از چوب ساخته ‌شده باشد.
• آخرین گروه لوازم الکتریکی و الکترونیکی است که به آن e-waste می‌گویند. لوازمی مانند کابل، سیم، چراغ‌قوه، لوازم کامپیوتر، باطری و از این قبیل اشیا که در دفع و بازیافت آن‌ها باید دقت زیادی داشت.

زباله‌های تر

شاید بتوان زباله‌های تر را به دو گروه تقسیم کرد. یک گروه مواد باقیمانده از غذا مثل گوشت، مرغ، ماهی و برنج و گروه دوم هم میوه‌ها و سبزی‌های سالم یا فاسد. به‌طورکلی هر چیزی که زیست تخریب‌پذیر بوده و دارای رطوبت باشد، زباله تر نامیده می‌شود.

در نهایت

بازیافت زباله از خانه یا همان مبدا مهم‌ترین گام در مدیریت پسماند است. به همین دلیل باید بتوانیم انواع زباله تر از خشک را شناسایی و جدا کرده و به فرایند بازیافت کمک کنیم. در این مقاله به شما درباره راهنمای تفکیک زباله خانگی گفتیم که با کمک این راهنما می‌توانید به آسانی زباله‌های خود را تفکیک کنید.

منبع