انواع روشهای دفع زباله و بهترین آن
زبالهها نه تنها باعث ایجاد بیماری، تجمع حشرات، حیوانات و زشتی مناظر میشوند، بلکه از طریق آلوده کردن آب، خاک و هوا خسارات فراوانی را به وجود میآورند. زبالههای تولیدشده اگر به روش صحیح دفع نشوند، به محیط زیست آسیبهای زیادی وارد میکنند. برای دفع زبالهها روشهای مختلفی وجود دارد. ما در این مقاله به بررسی انواع روشهای دفع زباله و مزایا و معایب آن، همچنین بهترین روش دفع زباله میپردازیم. در ادامه همراه ما باشید.
انواع زبالهها
امروزه حجم زیاد زبالهها به یکی از مهمترین مشکلات زیست محیطی تبدیل شده است. زباله مجموعه موادی است که پس از مصرف یا استفاده، دیگر کارایی ندارد و دور ریخته میشود. زبالهها به دو نوع خشک و تر تقسیم میشوند، که هر کدام چندین گروه دارند. اما بزرگترین گروه زبالهها به زبالههای شهری مربوط میشود. در اینجا به بررسی انواع زبالهها میپردازیم:
۱. زبالههای شهری
زبالههای شهری شامل دو گروه زبالههای خشک و تر میشود. این نوع زبالهها از لحاظ اجزای تشکیل دهنده، شامل ۷۹ درصد مواد آلی فاسدشدنی، ۹ درصد کاغذ و مقوا،۲ درصد پلاستیک، ۲.۵ درصد چوب، ۳ درصد شیشه و سفال میشود.
۲. زبالههای تر
زبالههای تر زبالههایی هستند که قابلیت فاسد شدن داشته و تجزیهپذیر هستند. بیشتر این زبالهها به دلیل سرعت فسادپذیری بالا، خیلی زود به چرخه طبیعت برمیگردند و به عنوان کود مورد استفاده قرار میگیرند. پسماند ناشی از باقی مانده انواع خوراکیها مثل نان، برنج، میوه و سبزیجات، تفاله چای، پارچهها و حولهها، مواد بهداشتی، چربیهای آشپزی، روغن، گریس و یا برگ درختان و شاخههای ریز جز زبالههای تر محسوب میشوند. دفع سریع و اصولی این نوع زبالهها اهمیت زیادی دارد؛ چون عمده زبالهها از همین نوع بوده و میتوانند منجر به آلودگی و بیماری شوند.
۳.زبالههای خشک
زباله خشک، زبالهای است که پوسیده نمیشود، فاقد مواد آلی و تجزیه ناپذیر است. این نوع زباله به مواد قابل بازیافت و غیرقابل بازیافت مانند پلاستیک، مقوا و سایر کاغذها، مبلمان، آشغالهای خانگی، بطری و قوطی تقسیم میشود. زبالههای خشک به دستههای زیر تقسیم میشوند:
زبالههای بیمارستانی: یکی از مهمترین انواع زبالهها که حتما باید با اصول بهداشتی دفع شود، زبالههای بیمارستانی هستند. به کلیه پسماندهای عفونی و زیانآور بیمارستانها، مراکز بهداشتی و درمانی، آزمایشگاههای تشخیص طبی و سایر مراکز مشابه، زبالههای بیمارستانی میگویند. زبالههای بیمارستانی به چند گروه تقسیم میشوند که مهمترین آنها عبارتند از:
زبالههای معمولی
زبالههای مربوط به بستهبندی مواد و دیگر زبالههای پرسنل
زبالههای پاتولوژیکی
بافتها، اندامها و پنبههای آغشته به خون
مواد پرتوزا
جامدات، مایعات و گازهای رادیواکتیو
زبالههای صنعتی: زبالههای صنعتی، مواد زائد ناشی از فعالیتهای صنعتی بوده و معمولا شامل فلزات، مواد پلاستیکی، مواد شیمیایی و زبالههای ویژه و خطرناک میشوند. هرگونه زائدات خانگی، صنعتی، تجاری، بهداشتی، مواد قابل اشتعال و رادیواکتیو و … جز زبالههای صنعتیبه شمار میروند.
زبالههای خطرناک: زبالههای خطرناک ضایعاتی هستند که در اثر مدیریت نامطلوب (جمعآوری، حمل و نقل، تصفیه و دفع) باعث مرگ و میر موجودات یا شیوع بیماریهای جبران ناپذیر و بالقوه خطرناک برای انسان، موجودات زنده یا محیط زیست میشوند.
زبالههای الکترونیک: این دسته از زبالهها، از خطرناکترین زبالهها محسوب میشوند، که متاسفانه در بسیاری از موارد میتوان آنها را در زبالههای شهری هم دید. زبالههای الکترونیک شامل دستگاههای الکترونیکی مصرف شده و قطعات آنها میشود؛ مانند دستگاههایی مانند تلفن، کامپیوتر، لوح فشرده و… که حاوی فلزات خطرناکی مانند سرب، کادمیوم و جیوه هستند. اگر زبالههای الکترونیک تفکیک نشوند، منجر به آلودگی محیط زیست میشوند.
نخالههای ساختمانی: نخالههای ساختمانی زبالههایی که در شهر تولید میشوند و جز زبالههای شهری به شمار میروند. نخاله و زائدات ساختمانی از ساخت و ساز یا تخریب ساختمانها ایجاد میشوند.
انواع روشهای دفع زباله همراه با مزایا و معایب آنها
۱. دستگاههای زبالهسوز
دستگاه زبالهسوز برای سوزاندن زبالهها و تبدیل آنها به خاکستر، همچنین تولید انرژی مورد استفاده قرار میگیرد. بهترین روش برای دفع زبالههای مراکز درمانی، سوزاندن آنها در کورههای زبالهسوز است.
مزایا:
این روش برای دفع زباله موثر بوده و در مقایسه با سایر روشهای دفع، به زمین کمتری نیاز دارد. از حرارت ایجاد شده در این روش میتوان برای گرم کردن بویلرها (دیگ بخار) و در نتیجه تولید انرژی استفاده کرد.
معایب:
این روش در مقایسه با سایر روشهای دفع زباله به سرمایهگذاری و هزینه اولیه بیشتری نیاز دارد. مخارج تاسیسات سوزاندن پسماند بسیار سنگین است. همچنین گازهای ناشی از سوزاندن اثرات بدی روی محیط زیست میگذارد. ایجاد بو، دود و آلودگی هوا هم از دیگر معایب روش زبالهسوزی است.
۲. دفع بهداشتی زبالهها
در این روش، زبالهها را در چالهها و مکانهای عمیق جمع آوری کرده و در نهایت روی آن را با خاک پوشانده و خاک را میکوبند؛ به طوری که لایهبندی و پوشش دادن آنها با خاک یاعث میشود که هیچ آسیبی به محیط زیست، انسانها و سایر موجودات وارد نشود.
مزایا:
این روش در صورتی که زمین به مقدار کافی و مناسب وجود داشته باشد، اقتصادیترین روش است. روش دفع بهداشتی زباله در مقایسه با سایر روشها به سرمایهگذاری اولیه کمتری نیاز دارد. همچنین برای دفع نهایی زباله به مراحل و مکملهای بعدی نیاز ندارد. در این روش احتیاجی به جداسازی مواد نیست. همچنین از تماس حشرات، جوندگان و حیوانات دیگر با زبالهها جلوگیری میشود.
معایب:
تولید گاز متان و نشت شیرابه، منجر به آلودگی آبهای زیر زمینی میشود. همچنین به دلیل ایجاد نشت، ساختمانسازی در محل دفن امکانپذیر نیست.
۳. تولید کود
زبالهها را به راحتی میتوان تبدیل به کود کرد. برای این کار باید یک چاله عمیق حفر کرد و زبالهها را درون چاله ریخت. سپس روی آن را با خاک پوشاند. به مرور زمان این زبالهها به کود تبدیل میشوند. البته برای تهیه کود یا کمپوست از زبالهها، باید از ته مانده مواد غذایی مثل میوهها و سبزیجات، کاغذ و برگ گیاهان استفاده کرد.
مزایا:
کود کمپوست را میتوان از زبالهها تهیه کرد و از این طریق به کاهش واردات کود شیمیایی کمک کرد. کود تهیه شده از این روش، مزیت بیشتری نسبت به کودهای شیمیایی دارد. از این کود میتوان در کشاورزی، باغداری، مزارع، ساخت محوطههای گل و گیاه و … استفاده کرد.
معایب:
این روش هم با مشکلاتی مواجه است. زمانبر بودن، ایجاد شیرابه و آلودگی آبهای زیر زمینی، ایجاد بوی بد در محل تهیه کود و تجمع مگس، پشه و حشرات موذی از جمله معایب این روش است.
۴. انبارکردن زباله
این روش سادهترین و البته بدترین روش دفع زباله است. در این روش، زبالهها در اطراف شهرها، کوهها یا چالهها انباشته و دفع میشوند.
مزایا:
این روش هیچ مزیتی ندارد.
معایب:
روش انبار کردن زباله، با مشکلات فراوانی همراه است. از جمله مشکلات دفع زباله به روش انبار کردن میتوان به بوی بد و آزاردهنده زبالهها، تجمع حیوانایی نظیر موش و حشرات اشاره کرد. همچنین در این روش، زبالهها به وسیله باد به آسانی پراکنده میشوند.
بهترین روش دفع زباله
همانطور که اشاره کردیم، انواع روشهای دفع زباله معایبی دارند. اما روش دفع بهداشتی زباله معایب کمتری داشته و به عنوان بهترین روش دفع زباله شناخته میشود. دفع بهداشتی، یک روش موثر و ثابت شده برای دفع زبالهها و متداولترین روش در جهان است. اگر زبالهها به روش بهداشتی دفع نشوند، منجر به آلودگی آب، خاک، هوا و تجمع حشرات و حیوانات میشوند.
نکته مهم در دفع بهداشتی زباله، انتخاب زمین مناسب است. انتخاب زمین باید با دقت و با همکاری سازمان محیط زیست، بهداشت محیط و شهرداری انجام شود.
سخن آخر
زبالهها به طور کلی به دو دسته زبالههای خشک و زبالههای تر تقسیم میشوند که هر کدام شامل چند دسته میشوند. استفاده از دستگاههای زباله سوز، روش بهداشتی، انبار کردن و تهیه کود از انواع روشهای دفع زباله به شمار میروند. هر کدام از این روشها (به غیر از روش انبار کردن که هیچ مزیتی ندارد) مزایا و معایبی دارند. اما معایب روش دفع بهداشتی کمتر بوده و به عنوان بهترین روش دفع زباله شناخته میشود.
مطالب مرتبط
مبادله پسماند خشک با کتاب
فروشگاه پس انداز کتاب یک کار فرهنگی از جاروب است که با هدف ترویج فرهنگ تفکیک و تحویل پسماند خشک و همچنین فرهنگ مطالعه و کتابخوانی راهاندازی شده است. شهروندان تهرانی میتوانند از طریق وب سایت و اپلیکیشن جاروب به ازای تحویل پسماند خشک از این فروشگاه کتاب تهیه کنند. علاوه بر خرید کتابهای نو، افراد میتوانند کتابهای دست دوم خود را هم به جاروب بفروشند و یا اهدا کنند.در این طرح کتابهایی که قابل استفاده و فروش باشند، در کتابفروشی جاروب فروخته میشوند و درآمد حاصل از فروش کتابها برای تحصیل و آموزش کودکان در اختیار بنیاد حمایت از کودکان قرار میگیرد.
راهنمای خرید انواع سطل زباله خانگی
انواع سطل زباله خانگی برای استفاده در بخشهای مختلف خانه، طراحی، ساخته و تولید میشود. هر کدام از انواع سطل زبالههای خانگی با جنسهای مختلف و طراحیهای مختلف برای کاربری متفاوتی تولید میشوند. اگر به دنبال خرید سطل زباله خانگی هستید این راهنما به شما کمک میکند که بهترین گزینه را انتخاب کنید و برای […]
پسماند چیست و انواع پسماند کدام است؟
پسماند بخشی طبیعی از چرخه طبیعت است. زمانی پسماند ایجاد میشود که طی یک ارگانیسم، مادهای به طبیعت باز گردانده میشود. موجودات زنده موادی را دریافت میکنند و مواد زائدی را هم دفع میکنند که توسط دیگر موجودات زنده بازیافت میشود؛ بااینحال معمولا در پاسخ به پرسش، پسماند چیست بیشتر به پسماندهای انسانی اشاره میشود. […]