
چه موادی را میتوان بازیافت کرد؟
روزانه میلیونها زباله تولید میشود و زباله تبدیل به بخش جدایی ناپذیر زندگی انسانها شده است. بنابراین اهمیت مدیریت پسماند نسبت به گذشته بیشتر شده است. یکی از مهمترین گامهای مدیریت پسماند، بازیافت است. بازیافت زبالهها فواید زیادی داشته و به کاهش آلودگی محیط زیست، حفظ منابع طبیعی و صرفه جویی در انرژی کمک میکند. اولین قدم در بازیافت زباله، شناسایی مواد قابل بازیافت در طبیعت است. چرا که باید مواد قابل بازیافت را به شیوه صحیح تفکیک و بازیافت کنید. در ادامه همراه ما باشید تا مواد قابل بازیافت در طبیعت و نحوه تفکیک و بازیافت آنها را به شما معرفی کنیم.
بازیافت چیست؟
بازیافت فرایندی است که در آن بعضی مواد دور ریز و استفاده شده، به همان مواد یا مواد دیگری که قابلیت استفاده مجدد دارند تبدیل میشوند. در واقع بازیافت، فرایند آماده سازی مواد برای استفاده مجدد است. بازیافت از هدر رفتن منابع سودمند و سرمایههای ملی جلوگیری کرده و مصرف مواد خام و انرژی را کاهش میدهد. با این کار، تولید گازهای گلخانهای هم کاهش مییابد.
بازیافت چه مزایایی دارد؟
بازیافت مزایای زیادی دارد، که در ادامه به بعضی از مهمترین آنها اشاره میکنیم:
۱. کاهش آلودگی
بازیافت پسماندهای صنعتی مانند پلاستیک، قوطیهای فلزی و مواد شیمیایی، راه حل خوبی برای کاهش قابل توجه آلودگیهایی مانند آلودگی هوا و آب است.
۲. حفاظت از محیط زیست
بازیافت به حفظ محیط زیست کمک میکند. روزانه درختان زیادی در جنگلها قطع میشوند. برای کاهش جنگلزدایی میتوان کاغذهای قابل بازیافت را به طور مداوم مورد استفاده قرار داد.
۳. کاهش گرمایش جهانی
بازیافت موجب کاهش گرمایش جهانی میشود. سوزاندن زبالهها موجب افزایش گرمایش جهانی میشود؛ چون در این فرایند گازهای گلخانهای مانند دیاکسید کربن، گوگرد و نیتروژن منتشر میشوند، که از جمله مضرات آنها میتوان به تغییرات آب و هوایی و گرم شدن زمین اشاره کرد.
۴. حفظ منابع طبیعی
بازیافت به حفظ منابع طبیعی کمک میکند و منجر به کاهش زبالههای محل دفن میشود. این امر پر شدن محلهای دفن زباله را به شدت کاهش میدهد؛ در نتیجه به کاهش آلودگی زمین و آب کمک میکند.
انواع مواد قابل بازیافت در طبیعت کدامند؟
در اینجا به بعضی از مهمترین مواد قابل بازیافت در طبیعت اشاره میکنیم:
۱. آلومینیوم
قوطیهای آلومینیومی ۱۰۰ درصد قابل بازیافت هستند. علاوه بر این، میتوان آنها را چندین بار بازیافت کرد. تبدیل قوطیهای بازیافتی نسبت به ساخت قوطیهای جدید، ۹۵ درصد انرژی کمتری مصرف میکند.
۲. بطریهای پلاستیکی
بر اساس پژوهشهای انجام گرفته در موسسه بازیافت ظروف در آمریکا، هر ساله تقریبا ۲۵ میلیارد بطری یک بار مصرف خریداری میشود. ساخت پلاستیک از مواد بازیافتی، نسبت به تولید پلاستیکهای نو تقریبا دو سوم انرژی کمتری مصرف میکند. بطریهای پلاستیکی نسبت به سایر پلاستیکها بیشتر استفاده میشوند؛ به همین دلیل جز راحتترین پلاستیکهای بازیافتی به شمار میآیند.
۳. کاغذ
سازمان محافظت از محیط زیست آمریکا ادعا میکند که یک سوم زائدات شهری آمریکا شامل کاغذ میشود. بازیافت کاغذ به حفظ منابع و ذخیره انرژی کمک کرده و از پر شدن محل دفن زباله جلوگیری میکند.
۴. مقوای موجدار
مقواهای موجدار، درصد زیادی از زائدات تجاری را تشکیل میدهد. همه ما میدانیم که کاغذ و مقوا، رایجترین زبالههای تولیدشده در ادارات و سازمانها هستند. بنابراین قرار دادن سطلهای مخصوص بازیافت در چنین مکانهایی به بهبود روند بازیافت کمک میکند.
۵. قوطیهای فولادی
قوطیهای فولادی، همانند محصولات آلومینیومی قابلیت بازیافت مجدد دارند و در این فرایند، همچنان کیفیت خود را حفظ میکنند. علاوه بر قوطیهای فولادی، قطعات فولادی خودرو و ابزارآلات فولادی هم قابل بازیافت هستند.
۶. ظروف شیشهای
ظروف شیشهای بازیافتی نسبت به شیشههای دست نخورده، ۵۰ درصد انرژی را ذخیره میکنند. یک ظرف شیشهای به قدری انرژی ذخیره میکند که میتوان با آن، یک لامپ حبابی ۱۰۰ وات را به مدت ۴ ساعت روشن نگه داشت. شیشههای بازیافتی، ۲۰ درصد آلودگی هوا و ۵۰ درصد آلودگی آب کمتری به همراه دارند.
۷. مجله و روزنامه
بازیافت این مواد از اهمیت زیادی برخوردار است. چون کاغذهای بازیافتی نسبت به کاغذهای دست نخورده، ۶۰ درصد انرژی را ذخیره میکنند. علاوه بر این، ۹۵ درصد آلودگی هوای کمتری ایجاد میکند. بازیافت یک تن کاغذ، سبب حفظ ۷ هزار گالن آب و ۱۷ درخت میشود.
۸. رایانهها
رایانهها را به دو روش میتوان بازیافت کرد. میتوانید یارانههای قدیمی که هنوز کار میکنند را به دوستان و آشنایانتان دهید، یا آنها را به موسسات خیریه هدیه کنید تا به دست افرادی برسد که قادر به خرید رایانه نیستند. رایانههایی که کار نمیکنند را هم به مراکز بازیافت دهید تا جداسازی شده و مواد به درد بخور آنها بازیافت شود.
۹. لوازم الکترونیکی خانگی
بعضی از لوازم الکترونیکی خانگی مانند تلویزیون، تلفن همراه، ابزارهای موسیقی دیجیتال مانند بلندگوها، پخشکنندههای MP3، پخشکنندههای CD، رادیوها، استریوها، همچنین لوازم جانبی رایانه نظیر کابلها، سیمها، موس، صفحه کلید و ... قابل بازیافت هستند.
مواد غیر قابل بازیافت کدامند؟
حالا که با مواد قابل بازیافت در طبیعت آشنا شدید، خوب است با مواد غیر قابل بازیافت هم بشناسید. در اینجا به معرفی بعضی از مهمترین مواد غیر قابل بازیافت میپردازیم:
۱.کاغذ ریز ریز شده
ریز ریز کردن کاغذ طول الیاف آن را کم کرده و استفاده مجدد و بازیافت کاغذ را نامناسب میکند.
۲.کاغذ رنگی براق
کاغذ رنگیهای براق به بقیه کاغذها رنگ داده و میتواند کل بار کاغذ را خراب کند.
۳.جعبههای پیتزا
جعبه پیتزا از مقوا درست شده است. اما چربی پیتزا، مقوا را را آلوده میکند. بااینحال میتوان بخشهای تمیز مقوا را جدا کرد و بازیافت کرد.
۴. شیشه خانه
محصولاتی مانند قاب پنجره، آینه، حبابهای روشنایی (لامپ برق) و مواردی از این دست قابل بازیافت و استفاده مجدد نیستند.
۵. درب بطریها
درب بطریها را نمیتوان به همراه بطریها بازیافت کرد. چون درب بطری از پلاستیکهای مختلف دیگری درست شده است.
۶.کارتنهای آبمیوه و شیر
کارتنهای آبمیوه و شیر معمولا با لایه نازکی از وکس یا موم پوشیده شدهاند. به همین دلیل غیر بازیافت هستند.
۷.فنجانهای قهوه کاغذی
این فنجانها دارای پوشش پلاستیکی هستند، به همین دلیل قابلیت بازیافت ندارند.
روشهای تفکیک مواد قابل بازیافت چگونه است؟
به طور کلی بازیافت مواد به سه دسته تقسیم میشود:
دسته اول: بازیافت موادی که بدون انجام هیچ گونه فرایند خاص و فقط با شستشو، ضدعفونی کردن و رعایت مسائل بهداشتی قابل استفاده مجدد هستند. مانند بطریهای شیشهای سالم.
دسته دوم: بازیافت موادی که طی فرایندی به مواد جدید تبدیل میشوند. مانند شیشه خرده، فلزات، مواد پلاستیکی، کاغذ و …
دسته سوم: بازیافت مواد زائد ارگانیک مانند تبدیل مواد فاسدشدنی به کود کمپوست، یا بازیافت انرژی مانند تجزیه بیهوازی مواد زائد فسادپذیر و تولید گاز متان.
هم اکنون به روشهای تفکیک و بازیافت بعضی از مواد قابل بازیافت میپردازیم:
۱. کاغذ
استفاده از کاغذ در کشورهای صنعتی رو به افزایش است. به همین دلیل باید به فکر بازیافت کاغذها باشیم. برای بازیافت کاغذ باید کاغذهای تمیز را جدا کنید. کاغذها را از آلودگیهایی مانند غذا، پلاستیک، فلزات و سایر زبالهها که بازیافت کاغذ را دشوار میکنند دور نگهدارید. کاغذهای آلوده غیر قابل بازیافت باید به کود تبدیل شوند، یا زیر خاک دفن شوند. کاغذهای بازیافت شده را به مرکز بازیافت شهرتان تحویل دهید. حواستان باشد که کاغذ هرچقدر صافتر باشد و نشکسته باشد، برای بازیافت بهتر است. بنابراین کاغذها را تا یا مچاله نکنید.
۲. ظروف و بطریهای شیشهای
بطریها و ظروف شیشهای را از در سطل زباله مخصوص قرار دهید. حواستان باشد که بطری و ظروف شیشهای نشکنند، چون بطری و ظروف شکسته به عنوان مواد بازیافتی قابل پذیرش محسوب نمیشوند. برای جلوگیری از شکسته شدن شیشه، کافی است یک تکه کاغذ یا روزنامه کف سطل زباله قرار دهید.
سپس آنها را به مرکز بازیافت تحویل دهید. در مرکز بازیافت، ظرفها و بطریها بر اساس رنگ به شیشههای شفاف، سبز و قهوهای تفکیک میشوند. شیشههای رنگی به منظور بازفرآوری به تکههای ریزی به نام خرده شیشه تبدیل شده و شکسته و خرد میشوند. در کارخانه شیشه سازی، خرده شیشه را در کوره ذوب شیشه قرار میدهند. شیشه مذاب از کوره ذوب بیرون کشیده شده و به فرآوردههای جدید شیشهای تبدیل میشود.
۳. قوطیهای فولادی
بیشتر قوطیهای فولادی برچسب کاغذی دارند که نیازی به برداشتن آنها نیست. قوطیها را بشویید تا مواد غذایی باقیمانده از آنها خارج شود. در قوطی را جدا کنید. سپس قوطی فولادی را در سطل زباله مخصوص قرار دهید.
۴. بطریهای شیشهای
زمانی که بطری شیشهای خالی شد، داخل آن را آبکشی کنید. در بطری را بردارید و بطری را در سطل زباله مخصوص قرار دهید.
نکته پایانی
در این مقاله سعی کردیم به شما توضیح دهیم بازیافت چیست و چه مزایایی دارد. همچنین مواد قابل بازیافت و مواد غیر قابل بازیافت را به شما معرفی کردیم. در نهایت نحوه بازیافت بعضی از مهمترین مواد قابل بازیافت را به شما آموزش دادیم. به کمک روشهای ذکر شده میتوانید به راحتی مواد قابل بازیافت را تفکیک و بازیافت کرده و با این کار به حفظ محیط زیست و صرفه جویی در انرژی کمک کنید.
مطالب مرتبط

آیا میتوان زبالههای خانگی را فروخت؟
یکی از اصلیترین سوالاتی که معمولا پرسیده میشود، این است که اگر زبالههای خشک خانگی خود را تفکیک کنیم، آیا میتوانیم آنها را بفروشیم؟ باید بگوییم که بله. فروش زبالههای خانگی کاملا ممکن است و شما به راحتی میتوانید با تفکیک زبالههای خود، این طلای سیاه را فروخته و کسب درآمد کنید. در ادامه همراه […]

بازیافت زباله چگونه به گرمایش جهانی کمک میکند؟
گرمایش جهانی یکی از مشکلات و دغدغههای اصلی این روزهای فعالان محیط زیست و دولتها است. عوامل موثری در گرمایش جهانی تاثیر دارند که بخش زیادی از آن، نتیجه سبک زندگی نادرست انسانها است. این پدیده، آسیبهای مخرب فراوانی برای طبیعت، محیط زیست و حیات وحش دارد. برای اینکه با تاثیر بازیافت زباله روی گرمایش […]

بازیافت کاغذ، نجات درختان
بازیافت کاغذ، فاجعه پیشرو! بازیافت کاغذ در ایران بر خلاف سایر کشورها چندان جا افتاده نیست. شاید چون هنوز عمق فاجعه ای که میتواند در آینده گریبانگیر ما و فرزندانمان شود را درک نکرده ایم. حقیقت این است که: هر بسته کاغذ برای تولید، یک درخت را می بلعد. بین 65 کشور دارای جنگل دنیا، […]