1399/05/13

زندگی بدون پسماند؛ راهکاری برای کاهش تولید زباله

آیا تا به حال به میزان زباله‌ای که تولید می‌کنید و اثرات مخرب آن بر طبیعت فکر کرده‌اید؟ زباله‌های بی‌رویه‌ تولید شده توسط انسان‌ها، باعث تخریب محیط زیست و از بین رفتن میلیون‌ها گونه جانوری می‌شود. بنابراین باید به فکر یک راه‌حل موثر و اساسی بود. راه‌حلی که زیاد درباره آن امروزه می‌شنویم، زندگی بدون پسماند یا زندگی با زباله صفر (Zero waste) است. در نگاه اول این امر غیرمنطقی و غیرممکن به نظر می‌آید. اما آنچه اهمیت دارد این است که همه ما تلاش کنیم زباله‌هایی که تولید می‌کنیم را به حداقل برسانیم. در ادامه همراه ما باشید تا به شما درباره زندگی بدون پسماند بیشتر بگوییم، همچنین روش‌های کاهش تولید زباله را به شما معرفی کنیم.

زندگی بدون پسماند چیست؟

خبری که چند سال پیش مردم جهان را شگفت زده کرد، پیدا کردن یک نهنگ مرده با حدود ۴۰ کیلوگرم پلاستیک در شکمش بود. این خبر تلخ به خوبی نشان دهنده عوارض خطرناک زباله‌های تولید شده توسط انسان‌ها است. میزان زباله‌های تولیدشده توسط انسان‌ها رو به افزایش است. به تبع این موضوع، محیط زیست، زندگی میلیون‌ها گونه جانوری و البته انسان‌ها در خطر است. برای بهبود این وضعیت باید به دنبال یک راهکار اساسی باشیم، که این راهکار کاهش تولید زباله و دنبال کردن سبک زندگی بدون پسماند است.

هدف از سبک زندگی بدون پسماند یا بی‌زباله، به صفر رساندن موادی است که به عنوان آشغال یا زباله روانه محل‌های دفن زباله می‌شوند. سبک زندگی امروزی به نحوی است که به حداقل رساندن میزان زباله غیرممکن به نظر می‌آید‌. اما باید در نظر داشته باشید که راهکار‌های زیادی برای کاهش تولید زباله وجود دارد.

احتمالا شما هم درباره «جنبش زباله صفر یا Zero waste» شنیده‌اید. هدف این جنبش این است که افراد را به تجدید نظر در مورد رویکردهایشان نسبت به زباله دعوت کند و آن‌ها را تشویق کند تا تولید زباله‌‌های تجزیه ناپذیر را به صفر برسانند.

از مزایای زندگی بدون زباله می‌توان به کمک به حفظ محیط زیست، صرفه جویی اقتصادی، ایجاد نظم و برنامه‌ریزی در زندگی و حفظ سلامت افراد خانواده اشاره کرد‌. بااین‌حال این سبک زندگی دشواری‌هایی هم دارد؛ چرا که همه ما به زندگی‌های مصرف گرایانه، دیدگاه‌های خود محورانه و در یک کلام تولید بی‌رویه زباله عادت کرده‌ایم.

سبک زندگی بدون پسماند به صبر و برنامه‌ریزی بسیاری نیاز دارد، بنابراین ممکن است با دنبال کردن این سبک زندگی خیلی زود خسته و دل‌زده شوید. بدیهی است که به صفر رساندن زباله یک کار زمان‌بر بوده و به تلاش زیادی نیاز دارد. آنچه اهمیت دارد تلاش برای کم کردن زباله است. برای این کار باید از کارهای کوچک شروع کنید و اطرافیان خود را هم به کاهش تولید زباله تشویق کنید.

چگونه بدون تولید زباله زندگی کنیم؟

سبک زندگی امروزی و گرایش به مصرف گرایی، زندگی بدون تولید زباله را غیرممکن می‌کند. اما باید به شما بگوییم که این امر ممکن است؛ فقط کافی‌ است همه افراد نقش خود را در کاهش تولید زباله به درستی ایفا کنند و راهکارهای مناسب برای کاهش زباله را به کار بگیرند. زندگی بدون تولید زباله پنج اصل مهم دارد:

اصل اول: اجتناب

برای زندگی بدون زباله باید از خرید مواد غذایی و لوازمی که بسته‌بندی پلاستیکی و کاغذی دارند اجتناب کنید.

اصل دوم: کاهش

فقط لوازم و مواد غذایی ضروری را بخرید و خرید وسایلی که لازم ندارید را به صفر برسانید.

اصل سوم: استفاده مجدد

کالاهای دست دوم بخرید، لباس‌هایی که دیگر نمی‌خواهید را به سازمان‌های خیریه یا دوستان و آشنایان خود بدهید و لوازم قابل استفاده مجدد بخرید، مانند بطری‌های آب شیشه‌ای.

اصل چهارم: تولید کمپوست یا کود

اگر امکانات لازم و فضای مناسب دارید، می‌توانید زباله‌های تر را به کمپوست یا کود تبدیل کننید.

اصل پنجم: بازیافت

بازیافت زباله، آخرین راهکار است. بازیافت زباله به انرژی نیاز داشته و هزینه بردار است؛ بااین‌حال بهتر از این است که زباله‌ها به طور تفکیک نشده و به طور مستقیم به زمین‌های دفن منتقل شوند.

چگونه می‌توان از تولید زباله جلوگیری کرد؟

شما می‌توانید با به کارگیری بعضی راهکارهای ساده، زباله کمتری تولید کرده و از این طریق به حفظ محیط زیست کمک کنید. در ادامه به ۱۵ مورد از مهم‌ترین و اساسی‌ترین روش‌های کاهش تولید زباله می‌پردازیم:

۱. کمتر خرید کنید

یکی از مهم‌ترین کارهایی که می‌توانید در راستای کاهش تولید زباله انجام دهید، زیاد خرید نکردن است. با خرید وسایل جدید، زباله‌های جدیدی هم تولید می‌شود. سعی کنید فقط موارد ضروری را بخرید و از خرید وسایل غیرضروری اجتناب کنید.

۲.هنگام خرید از ساک دستی یا کیسه پارچه‌ای استفاده کنید

یکی دیگر از بهترین کارهایی که می‌توانید در راستای جلوگیری از تولید زباله انجام دهید، همراه داشتن ساک دستی یا کیسه پارچه‌ای هنگام خرید است. به جای استفاده از کیسه‌های پلاستیکی، می‌توانید از ساک دستی‌های پارچه‌ای چند بار مصرف استفاده کنید.

۳. لوازم الکترونیکی دست دوم بخرید

زباله‌های الکترونیکی بخشی از زباله‌ها هستند که میزان آن‌ها رو به افزایش است. شما می‌توانید با خرید لوازم الکترونیکی دست دوم مانند تلفن همراه، کامپیوتر، لپ تاپ و … به کاهش تولید زباله‌های الکترونیکی کمک کنید.

۴. از دور انداختن باقیمانده غذا خودداری کنید

اگر غذایتان را خوردید و مقداری از آن باقی ماند، به جای دور انداختن، آن را در یک ظرف بریزید و در یخچال بگذارید. روز بعد آن را گرم کرده و میل کنید.

۵. به جای خرید غذا از بیرون، در خانه غذا درست کنید

درست کردن غذا در خانه به جای خرید غذا از بیرون، هم لذت‌بخش است و هم به کاهش تولید بسته‌بندی‌های پلاستیکی غذا کمک می‌کند.

۶. از بطری‌ آب چند بار مصرف استفاده ‌کنید

بطری‌های پلاستیکی آب، پس از ته ‌مانده‌های سیگار، دومین آلاینده یک بار مصرف به شمار می‌روند. یک راهکار ساده برای کاهش بطری‌های پلاستیکی، استفاده از بطری‌های چند بار مصرف است. همچنین به جای لیوان‌های پلاستیکی و کاغذی یک بار مصرف، می‌توانید از لیوان‌های شیشه‌ای استفاده کنید‌.

۷. از فنجان‌های قابل استفاده مجدد برای مصرف قهوه و چای استفاده کنید

این امر به کاهش تولید زباله کمک می‌کند. در واقع در فروشگاه‌های بعضی از کشورها، در صورت به همراه داشتن فنجان چند بار مصرف برای صرف قهوه، به افراد تخفیف می‌دهند.

۸. از مصرف قاشق، چنگال و نی یک بار مصرف اجتناب کنید

شما می‌توانید برای کاهش تولید زباله‌های پلاستیکی، از قاشق و چنگال‌های فلزی استفاده کنید. همچنین برای نوشیدنی‌ها می‌توانید از نی‌های فلزی استفاده کنید.

۹. از مسواک‌ها و شانه‌های قابل بازیافت استفاده کنید

برای مسواک زدن و شانه کردن موهایتان می‌توانید از مسواک‌های گیاهی و برس‌های از جنس بامبو استفاده کنید. این مسواک‌ها و برس‌ها زیست تخریب ناپذیر بوده و برای سلامتی شما هم گزینه بهتری هستند.

۱۰. لوازم خراب شده و قدیمی را قبل از جایگزین کردن با لوازم جدید تعمیر کنید

قبل از اینکه بلافاصله وسایلی که خراب شدند را با وسایل جدید جایگزین کنید، بررسی کنید که آیا می‌توانید آن‌ها را تعمیر کنید یا نه‌. به طور مثال اگر لباسی پاره یا سوراخ شده، آن را بدوزید. اگر رنگ میز یا صندلی رفته، آن را رنگ کنید. اگر وسایل برقی خراب شدند و بعد از بررسی لازم متوجه شدید که قابل تعمیر نیستند، آن‌ها را به محل‌های مخصوصی ببرید که خریدار این وسایل قدیمی و کهنه هستند. اگر نتوانستید وسیله آسیب دیده را بفروشید، آن‌ها را به مراکز بازیافت، مانند شرکت جاروب تحویل دهید. با انجام این کارهای ساده، می‌توانید نقش خود را در کاهش زباله ایفا کنید.

۱۱. در باغچه میوه و سبزیجات بکارید

اگر در منزلتان باغچه دارید، می‌توانید سبزیجات و میوه بکارید. کاشتن میوه و سبزیجاتی مانند سیب زمینی بسیار آسان است. با این کار هم از میوه و سبزیجات سالم و خانگی بهره‌مند می‌شوید، هم به کاهش تولید کیسه پلاستیکی (هنگام خرید آن‌ها از بیرون) کمک می‌کنید.

۱۲. مواد غذایی را به صورت عمده بخرید

غذاهای بسته‌بندی ‌شده و ظروف حمل آن‌ها، یکی از مهم‌ترین عوامل تولید زباله هستند. مواد غذایی مانند شیرهای پاکتی، بسته‌بندی‌های حبوبات و تقریبا بیشتر مواد غذایی که از فروشگاه‌ها خریداری می‌کنید، با پاکت‌ها و پلاستیک‌هایی بسته‌بندی شده‌اند که بدون بازیافت وارد زمین‌های دفن زباله می‌شوند‌. با خرید مواد غذایی به صورت عمده یا فله‌ای می‌توانید به کاهش تولید بسیاری از زباله‌های پلاستیکی کمک کنید.

۱۳. استفاده از شوینده‌ها را به حداقل برسانید

استفاده کمتر از شوینده‌ها و استفاده از شوینده‌های گیاهی برای تمیز کردن خانه، قدم مهمی در حفظ محیط زیست و سلامت خود است؛ چرا که مواد شوینده دارای مواد شیمیایی خطرناکی هستند که به مرور زمان به سلامت شما صدمه می‌زنند.

۱۴. از زباله‌هایتان کمپوست تهیه کنید

بعضی از مواد غذایی که مورد استفاده شما نیستند (نظیر تفاله چای) را می‌توانید به عنوان غذایی برای گیاهان آپارتمانی و تهیه گیاه خاکی برای باغچه به کار ببرید.

۱۵. از الیاف طبیعی استفاده کنید

تا جایی که امکان دارد از وسایلی استفاده کنید که از مواد طبیعی مانند پنبه، پشم، کنف، بامبو و … ساخته شده‌اند و پس از خراب شدن و دور انداختن، مطمئن هستید که دوباره به طبیعت بر می‌گردند.

کلام آخر

در این مقاله به بررسی زندگی بدون پسماند یا زباله پرداختیم و اصول آن را به شما معرفی کردیم. همچنین شما را با ۱۵ مورد از موثرترین راهکارهای جلوگیری از تولید زباله آشنا کردیم. زندگی بدون پسماند برای ما که به زندگی مصرف گرایانه عادت کرده‌ایم دشوار است، اما اگر می‌خواهیم به حفظ محیط زیست و زندگی میلیون‌ها گونه جانوری کمک کنیم، باید سعی کنیم تولید زباله‌های خود را به حداقل برسانیم.

منبع