1399/05/05

انواع پسماند تر و روش جداسازی آن‌ها از پسماند خشک

پسماند به بخشی از زندگی ما در زمین تبدیل شده است. هر فرد به اندازه خودش یا حتی بیشتر پسماند تولید می‌کند، از طرفی زباله‌های تولید شده توسط شرکت‌ها و کارخانه‌های بزرگ هم قابل ملاحظه است. برای اینکه موضوع پسماند و زباله را بهتر درک کنیم باید در مورد پسماند تر، پسماند خشک و تفکیک این دو از هم اطلاعات بیشتری داشته باشیم.

به طور خلاصه، پسماند خشک به زباله‌های خشکی گفته می‌شود که فاسد نمی‌شوند؛ درون زباله‌های خشک هیچ ماده ارگانیکی وجود ندارد و به همین دلیل به آن‌ها غیر تخریب‌پذیر (non-biodegradable) گفته می‌شود. فلزات، چوب، پلاستیک، شیشه، مقوا و پارچه از نوع زباله‌های خشکی هستند که بیشتر در اماکن مسکونی و تجاری تولید می‌شوند. اما پسماند تر چیست؟ در ادامه همراه باشید تا پسماند تر و انواع آن را به شما معرفی کنیم.

پسماند چیست؟

اصطلاح پسماند برای تعریف تمام موادی به کار برده می‌شود که دیگر قابل استفاده نیستند، هدفی برای آن‌ها وجود ندارد و باید دور انداخته شوند. اما چیزی که اهمیت دارد نحوه دسته‌بندی و مدیریت آن‌ها به خصوص از لحاظ حرفه‌ای است.

ﭘﺴﻤﺎﻧﺪ ﻣﺤﺼﻮل ﺟﺎﻧﺒﯽ ﻓﻌﺎﻟﯿﺖﻫﺎی اﻧﺴﺎﻧﯽ اﺳﺖ. از ﻟﺤﺎظ ﻓﯿﺰﯾﮑﯽ، ﭘﺴﻤﺎﻧﺪ ﺣﺎوی ﻫﻤﺎن ﻣﻮادی اﺳﺖ ﮐﻪ در ﻣﺤﺼﻮﻻت ﻣﻔﯿﺪ وﺟﻮد دارد و ﺗﻨﻬﺎ ﺗﻔﺎوت آن‌‌‌‌‌ها در ﺑﯽارزش ﺑﻮدن ﭘﺴﻤﺎﻧﺪ اﺳﺖ. در ﺑﺴﯿﺎری از ﻣﻮارد اﯾﻦ ﺑﯽارزﺷﯽ ﻧﺎﺷﯽ از ﻣﺨﻠﻮط ﺑﻮدن ﯾﺎ ﻧﺎﺷﻨﺎﺧﺘﻪ ﺑﻮدن اﯾﻦ ﻣﻮاد در ﭘﺴﻤﺎﻧﺪ اﺳﺖ. ﺟﺪاﺳﺎزی ﻣﻮاد ﭘﺴﻤﺎﻧﺪ می‌تواند ﯾﮑﯽ از روشﻫﺎی اﻓﺰاﯾﺶ ارزش ﻣﻮاد و ﭘﯿﺪا ﮐﺮدن ﻣﻮارد ﮐﺎرﺑﺮد ﺑﺮای آن‌ها ﺑﺎﺷﺪ. ﺑﻪ ﻃﻮر ﮐﻠﯽ راﺑﻄﻪ ﻣﻌﮑﻮﺳﯽ ﺑﯿﻦ ﻣﯿﺰان اﺧﺘﻼط ﭘﺴﻤﺎﻧﺪ و ارزش آن وﺟﻮد دارد.

ﭘﺴﻤﺎﻧﺪ از ﭼﻨﺪ ﻣﻨﻈﺮ می‌تواند دسته‌بندی ﺷﻮد: از ﻧﻈﺮ وﺿﻌﯿﺖ ﻓﯿﺰﯾﮑﯽ (ﺟﺎﻣﺪ، ﻣﺎﯾﻊ، ﮔﺎز)، از ﻧﻈﺮ ﮐﺎرﺑﺮد اﺻﻠﯽ (بسته‌بندی، ﻣﻮاد ﻏﺬاﯾﯽ و…)، از ﻧﻈﺮ جنس ﻣﻮاد (ﺷﯿﺸﻪ، ﮐﺎﻏﺬ و…)، از ﻧﻈﺮ وﯾﮋﮔﯽﻫﺎی ﻓﯿﺰﯾﮑﯽ (ﺳﻮﺧﺘﻨﯽ، ﮐﻤﭙﻮﺳﺖ ﺷﺪﻧﯽ، ﺑﺎزﯾﺎﻓﺘﻨﯽ)، از ﻧﻈﺮ ﻣﻨﺸا (ﺧﺎﻧﮕﯽ، ﺗﺠﺎری، ﮐﺸﺎورزی، ﺻﻨﻌﺘﯽ و…) ﯾﺎ ﻣﯿﺰان اﯾﻤﻨﯽ (خطرناک، ﺑﯽﺧﻄﺮ).

ﺑﻪ ﭘﺴﻤﺎﻧﺪ ﺧﺎﻧﮕﯽ و ﺗﺠﺎری در ﻣﺠﻤﻮع، ﭘﺴﻤﺎﻧﺪ ﺷﻬﺮی (MSW) ﮔﻔﺘﻪ می‌شود، ﮐﻪ ﻣﻌﻤﻮﻻ ﮐمتر از ۱۰ درﺻﺪ ﮐﻞ ﺟﺮﯾﺎن ﭘﺴﻤﺎﻧﺪ را ﺷﺎﻣﻞ ﻣﯽﺷﻮد. ۹۰ درﺻﺪ ﺑﻘﯿﻪ ﻋﺒﺎرت اﺳﺖ از ﭘﺴﻤﺎﻧﺪ ﮐﺸﺎورزی، ﭘﺴﻤﺎﻧﺪ ﻣﻌﺪن ﮐﺎوی، ﭘﺴﻤﺎﻧﺪ ﺻﻨﻌﺘﯽ و ﺗﻮﻟﯿﺪی، ﭘﺴﻤﺎﻧﺪ ﺗﻮﻟﯿﺪ اﻧﺮژی، ﭘﺴﻤﺎﻧﺪ ﺗﺼﻔﯿﻪ آب و ﭘﺴﻤﺎﻧﺪ ﺳﺎﺧﺖوﺳﺎز و ﺗﺨﺮﯾﺐ.

انواع پسماند تر کدام است و چه تفاوتی با پسماند خشک دارد؟

زباله‌های خشک تجزیه‌پذیر نیستند و معمولا به عنوان مواد یا زباله‌هایی تعریف می‌شوند که با گذشت زمان دچار پوسیدگی نشده و حاوی رطوبت بسیار کم یا تقریبا کم هستند. زباله‌های خشک را می‌توان بازیافت و دوباره استفاده کرد. این ضایعات شامل مواردی مانند پلاستیک، شیشه، فلز، پارچه و پوشاک و فویل آلومینیومی می‌شوند.

از طرف دیگر، پسماند تر یا زباله‌های مرطوب دارای زیست تخریب‌پذیر هستند و به مرور زمان دچار پوسیدگی یا تجزیه می‌شوند. این پسماندها شامل مواد غذایی مانده، رنگ‌های شیمیایی، پوست سبزیجات، کیسه‌های چای و تفاله قهوه، پوسته تخم‌مرغ، استخوان مرغ و تیغ ماهی، گل‌ها و گیاهان، روغن ماشین، مواد خطرناک و مواردی از این دست می‌شوند.

تفکیک زباله در اصل به معنی نگهداری زباله‌های مرطوب و خشک به طور جداگانه است، به‌ شکلی که بتوان زباله خشک را بازیافت و زباله‌های مرطوب را کود (کمپوست) کرد. این کار به نفع سلامتی انسان و محیط زیست است، چرا که وقتی زباله‌های خشک و تر مخلوط شده و دفن می‌شوند، گازهای گلخانه‌ای ناخوشایند و خطرناکی ایجاد می‌کنند.

بنابراین، تفکیک زباله در محل باعث می‌شود که زباله‌ها به شکل مناسب‌تری بازیافت شوند و وارد زمین‌های دفن زباله نشوند. زباله‌های خشک مخلوط مانند شیشه و کاغذ را می‌توان به محصولات جدید تبدیل کرد. با این کار می‌توان هم در مصرف انرژی و هم در تولید محصولاتی که نیاز مواد خام دارند صرفه‌جویی کرد.

آپا پسماند تر قابل بازیافت است؟

یک خانواده چهار نفره با تفکیک زباله‌ها در خانه، بازیافت آن‌ها و تهیه کمپوست در هر سال می‌توانند زباله‌های خود را از یک هزار کیلوگرم به کم‌تر از 100 کیلوگرم کاهش دهند. تنها باید عادت‌های نادرست مربوط به مدیریت و بازیافت زباله را در داخل خانه یا محل کار تغییر دهند. شاید برای این کار فقط لازم باشد بعد از جدا کردن پسماندهای تر از خشک، یاد بگیرید که چطور آن‌ها را بازیافت کنید. درست کردن کود یک روش موثر است که به راحتی با تجزیه زباله‌های آشپزخانه‌ای انجام می‌شود.

مرحله اول، یک محل مناسب برای تهیه کود پیدا کنید: کمپوست را می‌توان در مکان‌های مختلفی مانند آشپزخانه، بالکن، تراس یا پشت‌بام، روی یک میز یا داخل سینک درست کرد. با این که بهترین محل برای انجام این کار هوای آزاد است اما می‌توانید فرآیند درست کردن کود را در داخل خانه شروع کنید.

مرحله دوم، زباله‌ها را از هم جدا کنید: زباله‌های خوراکی مانند پوست سبزیجات، پوست میوه و کمی از مواد غذایی که پخته اما هدر رفته را در ظرف‌های مجزا از هم جدا کنید. یک ظرف یا سطل دیگر را هم به زباله‌های خشک مانند برگ‌های خشک شده، خاک اره، روزنامه‌ها و بسته‌بندی‌ها اختصاص دهید و در هر دو ظرف را خوب ببینید تا موجب تجمع مگس‌ها، کرم‌ها و سوسک‌ها نشوند.

مرحله سوم، یک سطل آشغال بزرگ برای کمپوست در نظر بگیرید: به کمک دریل 4 یا 5 سوراخ در قسمت‌های مختلف سطل ایجاد کنید تا مقداری هوا به داخل آن برود. برای جلوگیری از سرازیر شدن شیره زباله مقداری روزنامه یا یک سینی زیر سطل قرار دهید و کف سطل را با خاک بپوشانید.

مرحله چهارم، فرآیند کودسازی را شروع کنید: برای حفظ تعادل بین پسماند خشک و پسماند تر زباله‌ مواد غذایی و زباله‌های خشک را در لایه‌های متفاوت داخل سطل بریزید. برای مثال، در ازای یک فنجان مواد باقیمانده از مواد غذایی مانند میوه و سبزی، یک فنجان زباله خشک مانند برگ‌های خشک، تکه‌های روزنامه و خاک اره اضافه کنید. سپس هر هفته به کود مقداری خاک اضافه کنید.

مرحله پنجم، بایدها و نبایدها: اگر محتویات کود به دلیل عدم توازن زباله‌های تر و خشک شروع به ایجاد بو کرد می‌توانید سوراخ‌های سطل را بیشتر کنید یا روزنامه‌های تکه شده بیشتری داخل آن بریزید. هر چند روز یکبار محتویات داخل سطل را به کمک بیل یا شن‌کش کمی هم بزنید تا هوادهی کافی امکان تجزیه بهتر زباله‌ها را فراهم کند. کود قهوه‌‌ای رنگ و خشک شما برای استفاده در باغچه و پای گلدان‌ها پس از گذشت دو تا سه ماه آماده است.

منبع