1399/05/13

پسماند خشک و انواع آن را بشناسید

امروزه زباله تبدیل به بخش جدایی ناپذیر زندگی انسان‌ها شده است. اگر زباله‌ها به درستی مدیریت نشوند، منجر به خسارات جبران ‌ناپذیر زیادی برای انسان و محیط زیست می‌شود. تفکیک و جداسازی زباله از خانه شروع می‌شود. جالب است بدانید که جداسازی زباله‌ها اصلا کار سختی نیست و با چند بار انجام دادن، تبدیل به عادت می‌شود. فقط کافی است با زباله‌های خشک و تر آشنا شوید تا بتوانید آن‌ها را در سطل زباله مخصوص بیندازید. در ادامه همراه ما باشید تا تفاوت زباله خشک و تر را به شما بگوییم. همچنین شما را با انواع پسماند خشک، زباله‌های قابل بازیافت خشک و روش‌های تفکیک زباله‌های خشک از زباله‌های تر آشنا کنیم.

پسماند چیست؟

پسماند، زباله یا آشغال وسایل یا مواد نیازمند به دفع و پردازش هستند که فردی که آن‌ها را تولید کرده، دیگر نیازی به آن‌ها ندارد و از آن‌ها استفاده‌ نمی‌کند. پسماندها نتیجه کار و فعالیت انسان هستند. به عبارت دیگر، پسماند به مجموعه مواد ناشی از فعالیت انسان گفته می‌شود که معمولا جامد بوده و به دلیل غیر قابل استفاده بودن دور ریخته می‌شود.

تفاوت زباله خشک و تر

طبقه‌بندی زباله‌ها معمولا بر اساس خصوصیات بیولوژیکی، شیمیایی و فیزیکی، همچنین بر اساس ماهیت آن‌ها انجام می‌شود‌. بر این اساس زباله‌ها به دو دسته طبقه بندی می‌شوند: زباله خشک و زباله تر.

اگر زباله‌های خشک و تر در محل دفن زباله با یکدیگر مخلوط شوند، گازهای گلخانه‌ای نامطبوع ایجاد می‌شود. به همین دلیل تفکیک و جداسازی زباله‌های خشک و تر از اهمیت زیادی برخوردار بوده و به نفع انسان و محیط زیست است. عدم انجام این کار منجر به آلودگی و شیوع بیماری‌های مختلف می‌شود. برای اینکه بتوانید زباله‌های خشک و تر را از هم تفکیک کنید، باید در قدم اول با انواع آن‌ها آشنا شوید.

پسماند خشک

به مواد و زائدات فاقد مواد آلی، زباله خشک گفته می‌شود که طی زمان پوسیده و فاسد نمی‌شوند. پسماند تر تجزیه ناپذیر است. این پسماند حاوی هیچ یا مقدار بسیار کمی زائدات مرطوب است. بیشتر زباله‌های خشک را می‌توان به آسانی بازیافت کرد و مورد استفاده مجدد قرار داد. پسماند خشک به مواد قابل بازیافت و غیر قابل بازیافت تقسیم می‌شود. مواردی نظیر پلاستیک، شیشه، کاغذ و کارتون‌های مقوایی، بطری و قوطی و … همگی جز پسماند خشک محسوب می‌شود‌.

پسماند تر

پسماند تر برخلاف پسماند خشک، تجزیه پذیر بوده و زائداتی را در برمی‌گیرد که طی زمان فاسد و پوسیده می‌شوند‌. پسماند تر شامل ضایعات غذایی، رنگ، پوست میوه و سبزیجات، چای کیسه‌ای، پوست تخم مرغ، استخوان مرغ و ماهی، گل‌ها، روغن ماشین، گریس و روغن آشپزی، بسته‌بندی‌های کثیف مواد غذایی، پارچه‌ها و حوله‌های کاغذی و مواد بهداشتی می‌شود.

انواع پسماند خشک

در اینجا به طور دقیق‌تر به بررسی شش نوع پسماند خشک می‌پردازیم:

۱. پسماند کاغذی

جعبه‌های پیتزا و مواد غذایی، نامه‌ها و بلیط‌های دور انداختنی، جزوه‌ها و صورت‌حساب‌ها، لیوان‌ها و بشقاب‌های کاغذی شسته‌ شده و تمیز، کارتن‌های خالی، مقواهای نازک، کاغذهای چاپگرهای رایانه‌ای، بسته‌های کاغذی خالی شیر و آبمیوه، بسته‌بندی کاغذی هدیه، شانه تخم مرغ و جعبه شیرینی از انواع پسماند خشک کاغذی به شمار می‌روند.

۲. پسماند پلاستیکی

سرپوش شسته ‌شده شیر، کیسه‌های پلاستیکی، بسته‌بندی‌های چیپس و تافی، بطری‌های پلاستیکی (نظیر شامپو، خمیردندان و …)، بشقاب و فنجان‌های پلاستیکی شسته ‌شده و تمیز، اسفنج‌ها و ابرها، اسباب ‌بازی و طناب‌های پلاستیکی از انواع پسماندهای پلاستیکی محسوب می‌شوند.

۳. ‌پسماند شیشه‌ای

بطری‌های خالی‌شده و سالم؛ همانند بطری‌های نوشابه، سس، مربا، کوزه‌های شیشه‌ای، انواع لامپ، آینه، ظروف بلور و چینی و سرامیک از پسماندهای شیشه‌ای هستند.

۴. پسماند فلزی

قوطی‌های کنسرو و رب، لوازم فلزی آشپزخانه، لوله‌ها و شیرآلات فلزی، لوازم مسی، چدنی و آهنی، قوطی اسپری فلزی، فویل آلومینیومی و رادیاتور از انواع پسماند فلزی خشک به شمار می‌روند.

۵. پسماند الکترونیکی

سیم و کابل و پریز، سی‌دی و نوار کاست، ماشین حساب، ساعت، لوازم کامپیوتر،چراغ قوه و انواع باتری، تلفن و موبایل، تلویزیون و انواع وسایل برقی جز پسماند الکترونیکی هستند.

۶. پسماند پارچه‌ها و منسوجات

لباس‌های کهنه و استفاده شده، انواع وسایل پارچه‌، کیف و کفش وسایل و پوشاک چرمی از انواع پسماند منسوجات شناخته می‌شوند.

آیا پسماند خشک قابل بازیافت است؟

همان‌طور که اشاره کردیم، زباله‌های خشک به دو دسته زباله‌های قابل بازیافت و غیر قابل بازیافت تقسیم می‌شود. دقت داشته باشید که زباله‌هایی که در بالا به آن‌ها اشاره کردیم زباله خشک هستند؛ اما همه آن‌ها قابل بازیافت نیستند. به طور مثال کاغذ زباله خشک است، اما همه انواع پسماندهای کاغذی قابل بازیافت نیستند. شما می‌توانید زباله‌های قابل بازیافت را تفکیک و جداسازی کنید‌. بنابراین باید با زباله‌های خشک قابل بازیافت آشنا شوید. بعضی از زباله‌های خشک قابل بازیافت عبارتند از:

۱. کاغذهای قابل بازیافت

روزنامه، مجله، کاغذ تحریر سفید، کاغذ باطله، کاغذ کپی، پاکت نامه، کاغذ رایانه، بروشورها و آگهی‌های تبلیغاتی کاغذی، کارتن‌ها و جعبه‌های مقوایی، مقوای ورقه‌ای

۲. شیشه‌های قابل بازیافت

انواع مختلف شیشه‌ها را می‌توانید بازیافت کنید، مانند شیشه‌های حاوی غذا و نوشیدنی. سایر شیشه‌ها را هم می‌توانید بارها و بارها بازیافت کنید. شیشه‌های قابل بازیافت شامل تمام بطری‌های سبز یا قهوه‌ای رنگ حاوی ماءالشعیر، نوشابه، آب، آب معدنی و تمام ظروف دهانه گشاد شیشه‌ای و ظروف حاوی چاشنی می‌شود‌.

۳. پسماندهای پلاستیکی قابل بازیافت

بطری‌های پلاستیکی قابل بازیافت هستند. اما باید توجه کنید که حتما در آن‌ها را جدا کنید. چون نوع پلاستیک به کار رفته در درب با نوع بطری متفاوت است. درب‌ها را باید به مراکز بازیافت تحویل دهید.

علاوه براین، پلاستیک‌های سنگین مانند قوطی شوینده‌های شامپو، خمیر دندان و مایع ظرفشویی هم قابلیت بازیافت دارند.

مزایای تفکیک و جداسازی زباله‌ها

تفکیک زباله در اصل به معنای جداسازی زباله تر و خشک از یکدیگر است. به طوری که بتوان زباله‌ خشک را بازیافت کرد و زباله تر را به صورت کمپوست درآورد. مدیریت پسماند یک فرایند ضروری است که مزایای زیادی دارد و تفکیک زباله یکی از مهم‌ترین گام‌های آن است. بعضی مزایای تفکیک و جداسازی زباله‌ها عبارتند از:

۱. کاهش زباله‌های موجود در محل‌های دفن زباله

۲. کاهش چشمگیر میزان آلودگی هوا و آب

۳. آسان‌تر شدن فرایند‌های مختلفی مانند بازیافت و تهیه کمپوست

۴. کاهش شدت انتشار گازهای گلخانه‌ای مانند متان، مونواکسید کربن حاصل از پسماند‌های جمع شده

۵. کاهش استفاده از سوخت‌های فسیلی

۶. محیط تمیزتر و سبزتر

۷. جلوگیری از مرگ گونه‌های جانوری

روش‌‌های جداسازی و تفکیک زباله‌های خشک از زباله‌های تر

مدیریت پسماند از درون خانه شروع می‌شود. حالا که با زباله‌های خشک و تر آشنا شدید، به راحتی می‌توانید زباله‌های خشک و تر را از هم جدا کنید. برای این کار لازم است دو سطل زباله، یکی برای زباله‌های خشک و دیگری برای زباله‌های تر در خانه داشته باشید و با دقت زباله‌ها را در سطل زباله مخصوص بیندازید. تا جای ممکن، زباله‌های تر را به کمپوست تبدیل کنید. اطمینان حاصل کنید که داخل ظروف پلاستیکی ‌که در سطل خشک انداخته می‌شوند، هیچ نوع باقیمانده مواد غذایی وجود نداشته باشد.

برای جداسازی زباله‌ها در آپارتمان‌ها، مجتمع‌های تجاری و سازمان‌ها لازم است در ابتدا فرهنگ تفکیک زباله ایجاد شود. باید سعی کنید دیگران را از فواید تفکیک و جداسازی زباله مطلع و آن‌ها را به انجام این کار ترغیب کنید. دو سطل جداگانه در ورودی آپارتمان یا سازمان و ادارات قرار دهید و با گذاشتن عکس یا یک نوشته روی سطل زباله، به افراد نشان دهید که در هر سطل چه پسماند‌هایی را باید بیندازند.

در نهایت زباله‌های خانگی یا زباله‌های سازمانی تفکیک‌شده را می‌توانید به ماموران شهرداری تحویل دهید. همچنین می‌توانید آن‌ها را به شرکت‌های جمع آوری پسماند خشک، نظیر شرکت جاروب تحویل دهید تا آنها را بازیافت کنند.

برای تفکیک جعبه‌های پیتزا و کیک با دستمال مرطوب آشپزخانه، باقی‌مانده غذا و چربی جعبه پیتزا یا کیک را تمیز کنید. سپس آنها را در سطل مخصوص زباله خشک قرار دهید.

برای تفکیک شیشه ترشی و بطری سس بطری‌های سس و شیشه ترشی را کاملا با آب بشویید. بطری‌ و شیشه‌های ترشی یا سرکه به دلیل اینکه حاوی روغن هستند، باید با آب و مایع کاملا شسته و تمیز شوند. از این بطری‌ها می‌توانید چندین بار استفاده کنید.

برای تفکیک پاکت آبمیوه دقت داشته باشید که برای تفکیک پاکت آبمیوه یا هر چیز شیرین دیگر، حتما پاکت آن را بشویید. در غیر این صورت، مورچه‌ها به شکر موجود در آن جذب می‌شوند.

برای تفکیک لباس‌های قدیمی، کیف دستی، کفش، کمربند و اسباب بازی اگر هنوز قابل استفاده هستند، آن‌ها را به سازمان‌های خیریه یا افراد نیازمند هدیه دهید. در غیر این صورت، آن‌ها را به عنوان زباله خشک دور بیندازید.

برای تفکیک قابلمه‌های سفالی و غیر چوبی این نوع قابلمه‌ها اگر شکسته نشده باشند، قابل بازیافت هستند. اما اگر شکسته شده‌اند، باید آن‌ها را به عنوان زباله خشک در سطل مخصوص دور بیندازید.

کلام آخر

تفکیک و جداسازی زباله اهمیت زیادی داشته و به سلامت انسان و حفظ محیط زیست کمک می‌کند. زباله‌های خشک انواع مختلفی دارند. اما همه آن‌ها را نمی‌توان بازیافت کرد. به عبارت دیگر، زباله‌های خشک به زباله‌های قابل بازیافت و زباله‌های غیر قابل بازیافت تقسیم می‌شوند. باید دو سطل جدا در خانه و محل کار خود بگذارید و زباله‌های خشک و تر را در سطل مخصوص بیندازید. در نهایت می‌توانید زباله‌ها را به مامورین شهرداری یا شرکت‌های جمع آوری پسماند خشک، نظیر شرکت جاروب تحویل دهید.

منبع